Oleje hydrauliczne

Oleje hydrauliczne to rodzaj oleju używanego jako medium robocze w napędach hydraulicznych i układach tłumiących. Zwykle ma on postać żółtawej lub czerwonawej cieczy.

Oleje hydrauliczne są medium nieściśliwym, dzięki temu można je sprężyć do ogromnego ciśnienia i uzyskać bardzo dużą siłę w małym napędzie. Jednocześnie olej smaruje elementy metalowe, co zmniejsza ich zużycie. Wadą oleju jest to, że zawsze pokrywa on pracujące z jego wykorzystaniem urządzenia, przez co ogranicza ich zastosowanie do miejsc niewymagających dużej czystości.

Istnieje ogromna gama olejów hydraulicznych. Wynika to z bardzo szerokiego zakresu temperatur i ciśnień w jakich pracują te ciecze. Najpopularniejsze w hydraulice są oleje mineralne, jednak czasami wykorzystuje się oleje syntetyczne. Przykładem zastosowań olejów hydraulicznych są siłowniki hydrauliczne, przekładnie hydrokinetyczne, olejowe amortyzatory, układy hamulcowe, czy napędy poruszające lotkami odrzutowców.

Najważniejsze parametry olejów hydraulicznych ogólnego przeznaczenia:
  • lepkość kinematyczna: mm2/s – bardzo zależy od temperatury i dlatego wiele instalacji hydraulicznych ma nagrzewnice, które zapewniają rozgrzanie oleju przed uruchomieniem
  • temperatura zapłonu: °C
  • temperatura płynięcia: °C.
Zalety układów hydraulicznych :
  • Niewielkie rozmiary i mobilność (w stosunku do uzyskiwanej mocy, przy użyciu małej siły można przemieszczać duże ładunki)
  • Niższe koszty i wyższa wydajność energetyczna (układy mechaniczne droższe, skomplikowane i energochłonne)
  • Płynne działanie siły pozbawione drgań (ukł. hydr. składa się z minimalnej liczby samosmarujących się części)
  • Łatwość sterowania, szeroki i bezstopniowy zakres prędkości (sterowanie czułe – zapewnia precyzyjne uruchamianie i zatrzymywanie maszyny)
  • Wbudowane zabezpieczenie przed przeciążeniem i możliwość magazynowania energii (są niezawodne, odporne na uszkodzenia, energia może być magazynowana w hydroakumulatorach)
Wady układów hydraulicznych :
  • Wrażliwość na zanieczyszczenia (mogą uszkodzić elementy systemu, konieczność używania filtrów i dbałość o czystość oleju)
  • Łatwopalność płynów hydraulicznych (zwracać uwagę na źródła ciepła w pobliżu układu i nie dopuszczać do wycieków)
  • Konieczność monitorowania szczelności systemu (koszty związane z ubytkiem oleju i obsługą)
  • Wrażliwość na zmiany temperatury (typowa temperatura robocza powinna mieścić się w zakresie 40 – 60 °C, za wysoka temp. powoduje spadek lepkości i gorsze smarowanie, za niska może powodować niedostateczne zasilanie pompy olejem i spadek wydajności układu)
Oleje hydrauliczne – klasyfikacje, normy i specyfikacje 

Klasyfikacja ISO 6743-4

  • HHrafinowane nieinhibitowane oleje mineralne
  • HLrafinowane oleje mineralne z poprawionymi właściwościami przeciwkorozyjnymi i przeciwutleniającymi
  • HM oleje HL z poprawionymi właściwościami przeciwzużyciowymi
  • HRoleje HL z poprawionymi właściwościami lepkościowo- temperaturowymi
  • HVoleje HM z poprawionymi właściwościami lepkościowo- temperaturowymi
  • HSciecze syntetyczne , niespecyfikowane jako trudnopalne
  • HGoleje klasy HM o polepszonych własnościach smarowych

Klasyfikacja DIN 51524

  • HL – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji
  • HLP – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji oraz dodatkami przeciwzużyciowymi
  • HVLP – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji, dodatkami przeciwzużyciowymi oraz dodatkiem lepkościowym
  • HLPD – Oleje jak HLP zawierające dodatki detergentowe i dyspergentowe rozpuszczają one większość obcych substancji i pozostawiają je w objętości oleju

Hydrauliczne płyny trudnopalne

Ochrona i konserwacja układu hydraulicznego

Odporność na ścinanie płynów hydraulicznych

Oleje hydrauliczne o ograniczonym wpływie na środowisko

Zgodność z uszczelnieniami w układach hydraulicznych