Oleje hydrauliczne są medium nieściśliwym, dzięki temu można je sprężyć do ogromnego ciśnienia i uzyskać bardzo dużą siłę w małym napędzie. Jednocześnie olej smaruje elementy metalowe, co zmniejsza ich zużycie. Wadą oleju jest to, że zawsze pokrywa on pracujące z jego wykorzystaniem urządzenia, przez co ogranicza ich zastosowanie do miejsc niewymagających dużej czystości.
Istnieje ogromna gama olejów hydraulicznych. Wynika to z bardzo szerokiego zakresu temperatur i ciśnień w jakich pracują te ciecze. Najpopularniejsze w hydraulice są oleje mineralne, jednak czasami wykorzystuje się oleje syntetyczne. Przykładem zastosowań olejów hydraulicznych są siłowniki hydrauliczne, przekładnie hydrokinetyczne, olejowe amortyzatory, układy hamulcowe, czy napędy poruszające lotkami odrzutowców.
Najważniejsze parametry olejów hydraulicznych ogólnego przeznaczenia:
- lepkość kinematyczna: mm2/s – bardzo zależy od temperatury i dlatego wiele instalacji hydraulicznych ma nagrzewnice, które zapewniają rozgrzanie oleju przed uruchomieniem
- temperatura zapłonu: °C
- temperatura płynięcia: °C.
Zalety układów hydraulicznych :
- Niewielkie rozmiary i mobilność (w stosunku do uzyskiwanej mocy, przy użyciu małej siły można przemieszczać duże ładunki)
- Niższe koszty i wyższa wydajność energetyczna (układy mechaniczne droższe, skomplikowane i energochłonne)
- Płynne działanie siły pozbawione drgań (ukł. hydr. składa się z minimalnej liczby samosmarujących się części)
- Łatwość sterowania, szeroki i bezstopniowy zakres prędkości (sterowanie czułe – zapewnia precyzyjne uruchamianie i zatrzymywanie maszyny)
- Wbudowane zabezpieczenie przed przeciążeniem i możliwość magazynowania energii (są niezawodne, odporne na uszkodzenia, energia może być magazynowana w hydroakumulatorach)
Wady układów hydraulicznych :
- Wrażliwość na zanieczyszczenia (mogą uszkodzić elementy systemu, konieczność używania filtrów i dbałość o czystość oleju)
- Łatwopalność płynów hydraulicznych (zwracać uwagę na źródła ciepła w pobliżu układu i nie dopuszczać do wycieków)
- Konieczność monitorowania szczelności systemu (koszty związane z ubytkiem oleju i obsługą)
- Wrażliwość na zmiany temperatury (typowa temperatura robocza powinna mieścić się w zakresie 40 – 60 °C, za wysoka temp. powoduje spadek lepkości i gorsze smarowanie, za niska może powodować niedostateczne zasilanie pompy olejem i spadek wydajności układu)
Oleje hydrauliczne – klasyfikacje, normy i specyfikacje
Klasyfikacja ISO 6743-4
- HH – rafinowane nieinhibitowane oleje mineralne
- HL – rafinowane oleje mineralne z poprawionymi właściwościami przeciwkorozyjnymi i przeciwutleniającymi
- HM – oleje HL z poprawionymi właściwościami przeciwzużyciowymi
- HR – oleje HL z poprawionymi właściwościami lepkościowo- temperaturowymi
- HV – oleje HM z poprawionymi właściwościami lepkościowo- temperaturowymi
- HS – ciecze syntetyczne , niespecyfikowane jako trudnopalne
- HG – oleje klasy HM o polepszonych własnościach smarowych
Klasyfikacja DIN 51524
- HL – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji
- HLP – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji oraz dodatkami przeciwzużyciowymi
- HVLP – Oleje mineralne z inhibitorami utleniania i korozji, dodatkami przeciwzużyciowymi oraz dodatkiem lepkościowym
- HLPD – Oleje jak HLP zawierające dodatki detergentowe i dyspergentowe rozpuszczają one większość obcych substancji i pozostawiają je w objętości oleju
Hydrauliczne płyny trudnopalne
Ochrona i konserwacja układu hydraulicznego
Odporność na ścinanie płynów hydraulicznych
Oleje hydrauliczne o ograniczonym wpływie na środowisko
Zgodność z uszczelnieniami w układach hydraulicznych